Internet w dzisiejszych czasach jest postrzegany dwojako – z jednej strony uważany jest za wspaniałe osiągnięcie cywilizacyjne, natomiast z drugiej strony jest źródłem wielu zagrożeń dla dzieci i dorosłych. Sieć jest wpisana w ludzkie życie zawodowe i prywatne, korzystają z niej wszyscy, począwszy od przedszkolaków na seniorach skończywszy.
Ważne jest aby wiedzieć w jaki sposób racjonalnie i bezpiecznie korzystać z Internetu i znać zagrożenia z niego płynące.
Niebezpieczeństwa te można ogólnie podzielić na trzy kategorie (tzw. „model 3C”):
- związane z niewłaściwymi lub szkodliwymi treściami z jakimi mogą się zetknąć młodzi ludzie w Internecie(content)
- związane z niebezpiecznymi osobami, które będą chciały się z nimi kontaktować w Internecie (contact)
- związane z niebezpiecznymi działaniami, jakie mogą sami podejmować, a które mogą mieć dla nich przykre konsekwencje (conduct).
Postaram się rozwinąć nieco powyższe kategorie.
Niebezpieczne treści. Stanowi je przede wszystkim pornografia. Badania z 2012 roku (EU-NET-ADB) dowodzą, że dwie trzecie polskich gimnazjalistów miało kontakt z treściami pornograficznymi w Internecie. Mimo zakazów prawnych dostęp do stron i filmów pornograficznych jestdla niepełnoletnich użytkowników sieci bardzo łatwy. Niebezpieczne treści obejmują także przemoc, rasizm, przekazy obrazujące i promujące różnego rodzaju zachowania autodestrukcyjne (np. skrajne odchudzanie czy zażywanie narkotyków).
Niebezpieczne kontakty. Internet stanowi doskonały sposób na łatwe zawieranie nowych znajomości. Jednocześnie anonimowość ludzi korzystających z sieci sprzyja wielu nadużyciom. Szczególnie niebezpieczne jest zjawisko tzw. groomingu, czyli uwodzenie dzieci w celu późniejszego wykorzystania seksualnego. Jednak niebezpieczne kontakty mogą dotyczyć także werbowania do sekt lub grup przestępczych. Z przywołanych wcześniej badań wynika, że 69% młodzieży w wieku gimnazjalnym poznało w sieci osobę, której wcześniej nie znali i aż 31% z nich zdecydowało się na spotkanie z taką osobą na żywo. Nie można oczywiście powiedzieć, że wszystkie te znajomości kończą się źle, należy jednak zachować szczególną ostrożność, szczególnie jeśli chodzi o spotkania na żywo.
Niebezpieczne działania. Chodzi tu przede wszystkim o wszelkiego rodzaju działania przemocowe, określane mianem agresji elektronicznej bądź cyberprzemocy. Przyjmują one bardzo różne formy – złośliwe, obraźliwe komentarze, tworzenie nieprawdziwych profili, zamieszczanie kompromitujących zdjęć i filmików. Kolejnym bardzo niebezpiecznym działaniem jest tzw. seksting, czyli przesyłanie własnych, intymnych zdjęć i filmików za pomocą telefonu komórkowego lub komunikatorów internetowych.
Korzystanie z Internetu w sposób zdroworozsądkowy i racjonalny może w bardzo dużym stopniu ochronić dzieci i młodzież przed opisanymi wyżej niebezpieczeństwami. Ważna jest kontrola rodziców nad sposobem i ilością spędzania czasu przez dzieci przed komputerem. Warto rozmawiać z dziećmi na temat bezpiecznego korzystania z Internetu. Natomiast jeśli już wydarzy się coś złego należy bezwzględnie poinformować o tym rodziców, opiekunów lub nauczycieli i wraz z nimi szukać rozwiązania trudnej i przykrej sytuacji.
Na podstawie artykułu „Zagrożenia internetowe dzieci i młodzieży” Szymona Wójcika (http://www.bezpieczneinterneciaki.pl/internetowe-zagrozenia-dzieci-i-mlo...) oprac. M. Stanek-Moś